Czy warto jeść grzyby? To przysmak nie dla każdego... Sprawdź, jak odróżnić jadalne od trujących

Sezon na grzyby trwa od lata do jesieni. Warto je zbierać, bo te rośliny to skarbnica zdrowia. Dlaczego warto je jeść, a kto powinien omijać je szerokim łukiem? Jak odróżnić jadalne od trujących? Odpowiadamy.

Dlaczego warto jeść grzyby?

Do niedawna sądzono, że grzyby nie posiadają wartości odżywczych, a jedyną ich zaletą jest smak. Okazuje się jednak, że to nieprawda. Są źródłem glikogenu i witamin z grupy B, korzystnie wpływających na układ nerwowy. Zawierają także witaminę A w postaci karotenu, zwłaszcza kurki – stąd właśnie ich pomarańczowy kolor.

Jak przechowywać grzyby?

Grzyby najlepiej spożyć tuż po zebraniu, wtedy nie stracą wartości odżywczych. Nie pozbędą się ich także, gdy je ususzymy lub zamrozimy. Źle przechowywane grzyby nie tylko będą bezwartościowe, ale także mogą się w nich wytworzyć szkodliwe dla zdrowia toksyny i karcynogeny (czynniki rakotwórcze). Dlatego po zebraniu przechowuj je w lodówce nie dłużej niż 2-3 dni.

Czy grzyby są szkodliwe? 

Grzyby zawierają bardzo dużo związków chitynowych, których nasz organizm nie potrafi strawić. Dlatego  długo zalegają w żołądku, powodując przy tym uczucie pełności oraz nierzadko wywołując ból brzucha i wątroby. Zwłaszcza jeśli są to grzyby smażone. Dlatego jedzmy je, ale zachowajmy umiar.

Pamiętaj, aby nigdy nie jeść surowych grzybów. Przyjmuje się, że wszystkie grzyby jedzone na surowo są szkodliwe i mogą wywołać dolegliwości, a nawet śmiertelne zatrucie. Grzyby nadają się do spożycia tylko po obróbce termicznej - gotowane lub smażone. 

Kto nie powinien jeść grzybów?

Z pewnością nie należy ich podawać dzieciom poniżej trzeciego roku życia. Lekarze zalecają jednak, by wprowadzać je do diety jeszcze później, kiedy dziecko skończy pięć lat, bowiem niedojrzały układ pokarmowy nie radzi sobie z trawieniem grzybów. Grzybów w diecie powinny unikać także osoby starsze, kobiety w ciąży oraz te, które karmią piersią. Nie mogą ich jeść również osoby mające problemy z układem pokarmowym lub u których zdiagnozowano choroby wątroby, trzustki, nerek czy woreczka żółciowego.

Jak odróżnić grzyby jadalne od trujących?

O tym, w jaki sposób odróżnić grzyby jadalne od trujących, krąży wiele mitów. Nie wierzmy w nie, bo może się to skończyć tragicznie. Oto niektóre z fałszywych twierdzeń:

• Jeśli mleko, do którego wrzuci się grzyby, zwarzy się, oznacza to, że są one trujące.
• Wszystkie grzyby trujące mają nieprzyjemny zapach i smak.
• Grzyby nadgryzione przez ślimaki są bezpieczne dla ludzi.
• Gdy cebula dodana do gotujących się grzybów ściemnieje – są niejadalne.

Jak zatem odróżnić grzyby jadalne od trujących? Nie jest to takie proste. Po pierwsze zbieraj tylko te grzyby, które znasz. Na grzybobranie zabieraj ze sobą atlas grzybów, lub po powrocie do domu porównuj zebrane sztuki z opisami w książce. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do konkretnej sztuki, wyrzuć takiego grzyba od razu. Podobnie, kiedy już przygotujesz potrawę z grzybów i jej smak będzie budził twoje wątpliwości. Nie zbieraj grzybów starych lub ze śladami pleśni. Takie grzyby mogą mieć właściwości trujące, a z pewnością wywołują dolegliwości trawienne. 

Uwaga! Grzyby niejadalne to nie to samo, co grzyby trujące. Grzyby trujące zawierają szkodliwe substancje, które powodują dolegliwości trawienne lub uszkodzenia narządów wewnętrznych (np. wątroby), porażenie nerwów, a w konsekwencji śmierć. Natomiast grzyby niejadalne nie zawierają szkodliwych substancji i nie powodują żadnych dolegliwości, natomiast mają niedobry, gorzki smak i z tego powodu nie nadają się do spożycia. 

Muchomor czy kania? Jak je odróżnić?

Nie zbieraj małych, nierozwiniętych kań, bo bardzo trudno je odróżnić od muchomora sromotnikowego! A czym się różnią te dojrzałe? Powierzchnia kapelusza kani jest pokryta przyrośniętymi łuseczkami. Pierścień pod kapeluszem kani jest wełniasty i można go przesuwać po trzonie. Skórka na kapeluszu muchomora sromotnikowego jest niemal gładka, z wrośniętymi ciemniejszymi włókienkami. Pierścień jest strzępiasty i nie da się go przesunąć.

Zatrucie grzybami - co robić?

Jeśli poczujesz się źle po spożyciu grzybów (bóle głowy, biegunka, wymioty), udaj się do najbliższego szpitala. Zabierz ze sobą resztki potrawy, która zawierała grzyby. Dzięki temu można będzie wykonać badania diagnostyczne. Pamiętaj, że przy zatruciu grzybami nie wolno nic pić. Wykluczone są alkohol, mleko, soki, a nawet woda.