Czystek wzmacnia odporność i pomaga na wiele dolegliwości. Jak go stosować, by był skuteczny?

Czystek (Cistus Incanus) stosowany w ziołolecznictwie to jedna z kilkunastu odmian tej rośliny pospolicie występującej w rejonach Morza Śródziemnego. Jego krzewy dorastają do ok. 2 metrów wysokości i po mistrzowsku radzą sobie z najtrudniejszymi warunkami otoczenia – silnym nasłonecznieniem, gorącym wiatrem, wysokimi temperaturami powietrza oraz brakiem wody. Mówi się, że czystek potrafi rosnąć wprost na skale, z tego powodu nazywany jest często skalną różą. Także z wyglądu przypomina krzew dzikiej róży.

Krzewy leczniczego czystka tworzą gęste zarośla, które dwa razy w roku (wiosną i jesienią) pokrywają się licznymi kwiatami. Ich delikatne płatki rozchylają się w dzień. Kwiaty są okazałe – mają ok. 5-6 cm średnicy i intensywnie różowy kolor (odmiana żywiczna kwitnie na biało).

Czystek – właściwości i działanie prozdrowotne

We wszystkich partiach rośliny - w kwiatach, łodygach i liściach występują wyjątkowo duże ilości polifenoli (kwasy fenolowe i flawonoidy). Są to chemiczne związki organiczne występujące w roślinach, a także owocach i warzywach. To właśnie dzięki nim herbata z czystka pomaga na wiele dolegliwości, działa przeciwwirusowo, antybakteryjnie, przeciwzapalnie oraz przeciwgrzybiczo.

Czystek – jak działają zawarte w nim polifenole? 

• polifenole są naturalnymi bardzo silnymi antyoksydantami, czyli substancjami przeciwutleniającymi
• neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników, które uszkadzają komórki organizmu, osłabiają go i przyspieszają jego starzenie)
• pomagają organizmowi zmniejszyć szkody wyrządzone przez wolne rodniki
• przyspieszają naturalną regenerację organizmu

Czystek – na co pomaga?

Wciąż trwają badania nad prozdrowotnymi właściwościami czystka. Nie wszystkie jeszcze zostały dostatecznie naukowo udowodnione. Jednak eksperci są zgodni, że czystek ma bardzo korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Jego pozytywne działanie na organizm porównuje się z zieloną herbatą, która jest najczęściej polecanym naparem odmładzającym i wzmacniającym. Zwolennicy czystka twierdzą, że jest od niej lepszy, ponieważ nie zawiera mocno pobudzającej kofeiny ani teiny. Dlatego też bez przeszkód można go podawać najmłodszym. Zielarze polecają herbatkę z czystka dosłownie każdemu, ponieważ są przekonani, że:

• podnosi ogólną odporność organizmu na wirusy, bakterie i grzyby;
• wspomaga pracę wątroby i oczyszczanie organizmu z toksyn;
• wzmacnia układ pokarmowy;
• łagodzi objawy infekcji, alergie oraz objawy dny moczanowej i boreliozy; zmniejsza dolegliwości żołądkowo-jelitowe (koi stany zapalne, wspomaga dobre bakterie jelitowe);
• działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie;
• leczy infekcje górnych dróg oddechowych, przeziębienia, pomaga pozbyć się uporczywego kaszlu;
• dba o układ krwionośny – wzmacnia naczynia krwionośne, przeciwdziała tworzeniu się złogów cholesterolu i miażdżycy, zapobiega zawałom serca;
• pomaga w utrzymaniu higieny jamy ustnej – przepłukiwanie naparem działa przeciwbakteryjnie, koi stany zapalne i przyspiesza gojenie uszkodzonej śluzówki;
• hamuje procesy oksydacyjne w całym organizmie – stąd często mówi się o herbacie z czystka, że pomaga także dłużej zachować młodość.

Jednorazowe wypicie herbaty z czystka pomaga doraźnie nawodnić organizm, ale to za mało w walce o lepsze zdrowie i wyższą odporność. Trzeba ją pić regularnie, codziennie, najlepiej dwa razy – rano i wieczorem przed posiłkami, a w czasie kuracji, np. podczas leczenia przeziębienia, nawet co dwie godziny (pół szklanki). Warto pić napar z tego ziela zarówno zapobiegawczo, dla podniesienia odporności organizmu, jak i wspomagająco, z większą częstotliwością (4-5 razy w ciągu dnia), np. podczas leczenia infekcji czy też w okresie osłabienia po przebytych chorobach.

Czystek – jak przygotować napar, by miał właściwości zdrowotne?

Ziele czystka w torebkach do zaparzania (tzw. ekspresowa herbatka) można kupić w większości sklepów spożywczych, dużych drogerii i aptek (opakowanie 20 saszetek zawierających po 2 g suszu kosztuje ok. 5-6 zł). W tradycyjnych zielarniach i sklepach internetowych ze zdrową żywnością znajdziesz susz mielony do zaparzania w sitku. Ziele sprzedaje się na wagę lub w opakowaniach o różnej gramaturze (100 g mielonego suszonego czystka kosztuje ok. 6 zł).

Przygotowanie naparu:

• 1 torebkę ekspresowej herbaty z czystka lub łyżeczkę suszu (umieść w sitku) zalej szklanką wrzątku,
• przykryj naczynie spodeczkiem na czas zaparzania herbaty,
• odstaw na ok. 5-10 min.

Gotowe!

Przygotuj wszystko, czego będziesz potrzebować do parzenia ziela. Do przygotowania herbaty z czystka używaj wyłącznie naczyń ceramicznych lub szklanych oraz akcesoriów stalowych (łyżeczki, zaparzacz, sitko). Plastik i inne tworzywa mogą reagować z substancjami aktywnymi ziela, zmieniać jego smak, a przede wszystkim właściwości zdrowotne. Mogą też pod wpływem wrzątku (lub wrzątku i substancji aktywnych z ziela) wydzielać niepożądane substancje, które dostaną się do przygotowywanego naparu.

Czystek można pić zarówno na ciepło jak i przestudzony – (a latem także z kostką lodu lub zamrożonego soku owocowego) w każdej postaci zachowuje swoje zdrowotne właściwości. Napar powinien być świeżo zaparzony. Oznacza to, że możesz przygotować go rano na cały dzień, ale nie rób zapasu na następne dni. Długo stojący napar z czystka traci swoją uzdrowicielską moc.

Z czym pić herbatę z czystka, by była smaczna i zdrowa?

Herbata z czystka ma mocno ziołowy, trochę cierpki smak. Jeśli to ci nie odpowiada uzupełnij go zdrowymi dodatkami.

1. Herbatę z czystka można lekko posłodzić:
   • naturalnym miodem (są w nim witaminy i sole mineralne wspierające odporność organizmu, obniża ciśnienie i poprawia krążenie krwi),
   • stewią (roślinny zamiennik klasycznego cukru z buraków cukrowych, stewia nie podnosi poziomu cukru we krwi, działa kojąco na żołądek, obniża ciśnienie krwi),
   • ksylitolem (naturalny słodzik pozyskiwany z brzozy – ksylitol nie podnosi poziomu cukru we krwi, łagodzi stany zapalne jamy ustnej i przewodu pokarmowego, zapobiega próchnicy oraz paradontozie);
2. Do herbaty z czystka dodaj plasterek pachnącego cytrusa:
   • limonki,
   • mandarynki,
   • cytryny.
   Owoce cytrusowe zawierają duże ilości naturalnej wit. C i mnóstwo antyutleniaczy;
3. Herbatę z czystka można połączyć z innym ziołem, takim, które ma przyjemny i wyrazisty smak, np. 
   • miętą – ma odświeżający mentolowy zapach, a do tego pobudza trawienie,
   • lipą – ma miodowy zapach i łagodny smak, potęguje przeciwzapalne działanie czystka).

Co jest lepsze – herbata z czystka czy suplementy z czystka?

Podobnie jak większość znanych nam ziół, czystek także doczekał się przetworzenia na suplement diety. To praktyczne i wygodne rozwiązanie dla osób, które nie lubią smaku herbatek ziołowych albo nie znajdują czasu na ich codzienne przygotowywanie. Jednak przeciwnicy tego rozwiązania przypominają, że suplementy są gorzej przyswajane przez organizm, tym samym, łykając pastylkę z wyciągiem z czystka mniej skorzystamy z jego zdrowotnych właściwości niż po wypiciu naparu.

Do tego suplementy w postaci tabletki, oprócz ekstraktu z ziela czystka, zawierają mnóstwo dodatkowych składników wypełniających, takich jak np. celuloza, substancje przeciwzbrylające i glazurujące. Wybierając taką formę przyjmowania czystka, zamiast korzystać z jego dobroczynnego działania przyjmujemy sporo zbędnych substancji, które mogą podrażniać nasz układ pokarmowy. Suplementów nie mogą przyjmować osoby uczulone na którykolwiek ze składowych receptury. I tu wracamy do herbaty z czystka, którą mogą pić wszyscy.

Czy picie herbaty z czystka może szkodzić?

Nie ma obecnie żadnych doniesień naukowych, które wskazywałyby na jakiekolwiek działania uboczne wywoływane przez czystek. Dlatego herbata z czystka jest uznawana za całkowicie bezpieczną – nawet dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących. Jedyne zalecenie w piciu herbaty z czystka to umiar, a w razie jakichkolwiek wątpliwości (szczególnie, gdy przyjmujesz stale jakieś leki) warto się skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Przeczytaj także:

Liście brzozy pomogą na wiele dolegliwości. Poznaj ich właściwości zdrowotne oraz przygotuj domowy napar i maść

Najlepsze zioła na stres - pomogą rozluźnić mięśnie, złagodzą ból głowy i ułatwią zasypianie