Gulasz to najlepsze rozgrzewające danie na jesienne dni. Przygotuj go na trzy różne sposoby

Gulasz powszechnie kojarzy się z Węgrami, nawet nazwa potrawy ma rodowód węgierski i oznacza potrawę pasterzy. Bo też oni w dawnych czasach przygotowywali sobie posiłek składający się głównie z mięsa i cebuli, a później także papryki, gotując ją w kociołku nad ogniskiem. 

Czym jest oryginalny węgierski gulasz?

We wszystkich krajach, w których serwuje się tę potrawę, gulasz to kawałki mięsa duszone w sosie, najczęściej jest to wołowina lub wieprzowina. Gulasz, jako potrawa, zrobił niezwykłą karierę w świecie. Od pasterskiego ogniska po arystokratyczne stoły. Odkryto nie tylko jego doskonały smak, ale też praktyczne zalety. Może być bowiem przygotowany dużo wcześniej i odgrzany przed podaniem, co jest bardzo wygodne na różnego rodzaju przyjęciach. 

Tak jest na całym świecie, poza... Węgrami, gdzie gulasz oznacza zupełnie inną potrawę. Na Węgrzech bowiem gulasz to zupa na bazie wołowiny, cebuli i papryki, z dodatkiem ziemniaków. Jest łagodna i bardzo smaczna. 

Porkolt i tokań: czym jest i jak go zrobić?

Czy oznacza to, że w kraju, z którego ma pochodzić gulasz, nie jada się go? Owszem jada, bardzo chętnie. Węgierski gulasz nazywa się porkolot lub tokań. Obie potrawy to duszone mięso w sosie z dodatkiem wina i dużej ilości słodkiej papryki w proszku. 

Tokań i porkolot to gulasz w stylu węgierskim z charakterystycznym sposobem przyrządzania. W innych krajach, m.in. w Polsce, Czechach, Słowacji królują gulasze, które określa się niekiedy jako typu austriackiego.  Zwykle nie dodaje się do nich wina i bardziej oszczędnie obchodzi z papryką. 

Do gulaszów węgierskich najbardziej pasuje wino, a do „austriackich” - piwo. 

Austriacka zupa gulaszowa: jak ją zrobić?

Oprócz gulaszu istnieje też zupa gulaszowa, nie jest to potrawa węgierska, ale bardziej austriacko-czeska. Jest to zupa na bazie mięsa, najlepiej wołowego, cebuli, z dodatkiem świeżej papryki, ziemniaków, klusek. Jest gęsta, powinna być lekko pikantna. Jest to idealne danie na chłodne dni, ponieważ jest sycąca i rozgrzewająca. 

Gulyás, czyli oryginalna węgierska zupa

Składniki:

• 80 dag czystego mięsa wołowego,
• 2 marchewki,
• 1 pietruszka,
• kawałek selera,
• 2 średniej wielkości cebule,
• 1 główka czosnku,
• ½ strąka żółtej papryki,
• 1 pomidor, natka,
• 2-4 ziemniaki,
• 2 łyżeczki papryki w proszku,
• 1/3 kostki smalcu (albo łyżka masła z 3 łyżkami oliwy),
• 10 ziaren czarnego pieprzu,
• 2-3 liście laurowe,
• sól.

Sposób przyrządzania:

1. Kroimy mięso w kostkę, włoszczyznę w krążki, cebulę siekamy. Po czym wszystko to wrzucamy do garnka na roztopiony smalec. (Można go zastąpić masłem z dodatkiem oliwy).
2. Dusimy ok. 10 minut na średnim ogniu, mieszając od czasu do czasu.
3. Zmniejszamy nieco ogień, dodajemy kilka kropel wody i wsypujemy paprykę w proszku. Starannie mieszamy. Musimy uważać, żeby papryka się nie przypaliła – będzie gorzka.
4. Zalewamy wszystko zimną wodą, ok. 2,5 l. Kiedy zacznie się gotować, wkładamy liście laurowe, pomidor obrany ze skórki i pokrojony na ćwiartki, natkę, pół strąka papryki i całą główkę czosnku (opłukaną i obraną z łupin). Przed podaniem czosnek wyjmujemy z zupy. Do garnka wkładamy także pokrojone w kostkę surowe ziemniaki.
5. Do gulaszu można dodać  zacierki (zrobione na jajkach) lub własnej roboty kluseczki. W miseczce zagniatamy ciasto z jednego jajka, odrobiny soli i mąki. Odstawiamy na pół godziny. Po czym ponownie zagniatamy i skubiemy niewielkie kluski. Aby się nie sklejały, zagniatamy ciasto dłońmi oprószonymi  mąką, a kluski odkładamy na talerz również posypany mąką.  Pod koniec gotowania zupy wrzucamy do niej kluski, uprzednio odsiewając na sitku mąkę. Kiedy będą gotowe, wypłyną na powierzchnię gulaszu.

Pörkölt (Porkolt), czyli gulasz węgierski

Porkolt może być wołowy, wieprzowy lub z kurczaka. 

Składniki na 4 porcje:

• 60 dag chudej wołowiny (pręga, łopatka), wieprzowiny (najlepiej karkówka) lub kurczaka,
• 1 duża cebula lub 2 małe,
• 1 pomidor,
• 1 czerwona papryka
• 1 żółta papryka
• 1 ostra papryczka (chili),
• 1 ząbek czosnku,
• 1 łyżka słodkiej papryki w proszku,
• 2 łyżki smalcu lub masło z dodatkiem oliwy
• 1/2 szklanki czerwonego wina
• sól, szczypta cukru

Przygotowanie:

1. Mięso kroimy na 3-centymetrowe kostki.
2. Cebulę kroimy w drobną kostkę, rumienimy na smalcu, po czym zdejmujemy z ognia, po chwili skrapiamy wodą i posypujemy papryką. Nie sypiemy papryki na rozgrzany tłuszcz.
3. Podlewamy wodą, a gdy odparuje, wrzucamy mięso i smażymy na dużym ogniu, aż się zarumieni. Dolewamy trochę wody, dodajemy pokrojony ząbek czosnek, ostrą papryczkę, szczyptę cukru. Całość dusimy pod przykryciem, uzupełniając wodę. Woda nie może jednak przykrywać mięsa.
4. Kiedy mięso zacznie mięknąć, dodajemy pokrojoną paprykę i pomidora bez skórki. Pod sam koniec duszenia, gdy mięso będzie miękkie, solimy i dodajemy wino. Mięso przez cały czas musi dusić się w niewielkiej ilości wody, dopiero pod koniec rozcieńczamy sos winem.
5. Podajemy z zacierkami, ziemniakami lub ryżem.

Gulasz fiakra po austriacku

Jest to typowy gulasz po austriacku. Było to ulubione danie woźniców z Wiednia, stąd nazwa. 

Składniki:

• 50 g tłustej wołowiny (gicz lub łopatka)
• 2-3 łyżki mielonej słodkiej papryki
• odrobina octu
• 1 łyżeczka przecieru pomidorowego
• 2 ząbki czosnku
• przeciśnięte przez praskę mielony kminek
• majeranek
• pieprz
• sól
• 4-5 łyżek masła klarowanego lub oleju roślinnego
• 4 cienkie kiełbaski (np. frankfurterki)
• 4 jajka
• 4 ogórki konserwowe
• paski czerwonej i żółtej papryki
• masło do smażenia

Przygotowanie:

1. Mięso należy oczyścić i pokroić na niewielki paski. Następnie kroimy cebulę w nieco większe paski. 
2. W dużym garnku rozgrzewamy masło i dusimy w nim cebulę do miękkości na małym ogniu, .
3. Posypujemy mieloną papryką, dolewamy odrobinę octu, a następnie dodajemy  przecier pomidorowy. Dokładamy mięso, mieszamy i doprawiamy czosnkiem, kminkiem, solą, pieprzem i szczyptą majeranku. Dolewamy trochę wody – tyle, aby przykryć mięso – i dusimy do miękkości przez 2-3 godziny (zależnie od jakości mięsa). Kiedy gulasz będzie się dusił, co jakiś czas go mieszamy i dolewamy po odrobinie wody. Za każdym razem sos powinien się zagotować.
4. Kiedy mięso będzie miękkie, dodajemy trochę więcej wody i po raz ostatni wygotowujemy sos w gulaszu, przez 10-15 minut. Na koniec jeszcze raz doprawiamy danie.
5. W czasie ostatnich 10-15 minut przyrządzania gulaszu po wiedeńsku gotujemy w oddzielnym garnku kiełbaski w gorącej wodzie i smażymy na maśle jajka sadzone. Ogórki konserwowe kroimy na desce w wachlarzyki (w plasterki, poprzek, ale nie przecinamy do końca).
6. Austriacki gulasz wykładamy na duże talerze, na wierzchu kładziemy po jednej, gorącej kiełbasce i jajku sadzonym. Dekorujemy ogórkowym wachlarzykiem.